احتمالاً در مورد فواید عسل زیاد شنیدهاید، برخی از والدین به دنبال جایگزینی شکر با عسل برای کودکان خود هستند، زیرا عسل انتخاب بهتر، سالمتر و طبیعیتری است. با این حال، اگر کودک شما زیر یک سال است، نباید به او عسل بدهید. عسل میتواند باعث بوتولیسم که نوعی مسمومیت غذایی است در نوزادان زیر یک سال شود.
نوزادان نباید عسل را به هیچ شکلی مصرف کنند، حتی در غذاهای پخته یا مشتقات عسل مانند هانی ژل. در این نوشتار از هانی ژل در مورد مضرات خوردن عسل توسط کودکان و این از چه سنتی خوردن عسل برای کودک شما بی خطر است صحبت خواهیم کرد. زمانی که عسل در سن مناسب داده شود، میتواند بخشی از رژیم غذایی سالم کودک شما باشد.
چرا نوزادان نمیتوانند عسل بخورند؟
به نوزادان زیر 12 ماه هرگز نباید عسل داده شود، زیرا ممکن است حاوی باکتری (شبیه به هاگ) باشد که سیستم گوارشی در حال رشد نوزاد قادر به مقابله با آنها نیست. این باکتریها برای کودکان بزرگتر و بزرگسالان بی ضرر هستند، اما در معده کودک ممکن است جوانه زده، تکثیر شوند و سمی تولید کنند که میتواند منجر به بیماری جدی به نام بوتولیسم نوزاد شود. حتی پس از تولد یک سالگی فرزندتان، به خاطر داشته باشید که عسل، حتی عسل طبیعی، هنوز یک قند است، بنابراین با اجتناب از مصرف آن تا حداکثر زمانی که میتوانید، خطر مواردی مانند پوسیدگی دندان را کاهش دهید.
پزشکان برای تشخیص بوتولیسم، یک سری آزمایشات اولیه انجام میدهند و در صورت تشخیص، نوزاد در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) بستری میشود. البته نگران نباشید، اکثر نوزادان در صورت ابتلا به طور کامل بهبود مییابند.
علائم بوتولیسم نوزاد
همانطور که اشاره کردیم، بوتولیسم نوزاد در اثر قرار گرفتن در معرض هاگ یک باکتری ایجاد میشود. اسپورهای باکتری کلستریدیوم بوتولینوم میتوانند در روده کودک شما رشد کرده و تکثیر شوند. این روند یک سم خطرناک تولید کرده که باعث بوتولیسم نوزاد میشود. بوتولیسم نوزادان اغلب در نوزادان زیر شش ماه رخ میدهد. عسل تنها منبع اسپورهایی نیست که باعث بوتولیسم میشود. این هاگها میتوانند در خاک یا گرد و غبار نیز وجود داشته باشند. علائم بوتولیسم نوزاد میتواند چند ساعت تا چند روز پس از خوردن عسل توسط نوزاد ظاهر شود. به طور کلی علائم بوتولیسم نوزاد میتواند خفیف یا شدید و شامل موارد زیر باشد:
- بی حالی
- یبوست
- کم اشتهایی
- دشواری در تنفس
- مشکل در بلع
- ضعیف شدن کنترل ماهیچهها
- از دست دادن حالت چهره
- کاهش رفلکس
موارد شدید میتواند منجر به کم آبی بدن و ذات الریه شود.
اطلاعات تغذیه ای در مورد عسل
از آنجایی که عسل یک شیرین کننده طبیعی است، بسیاری از مردم فکر میکنند که سالم تر از شکر است. عسل حاوی مواد مغذی زیر است:
- ویتامینها
- مواد معدنی
- الکترولیتها
- آنزیمها
- آمینو اسید
- فلاونوئیدها
با این حال، برای دریافت فواید این مواد مغذی و خواص عسل، باید آن را به مقداری زیادی میل نمایید، اما از آنجایی که عسل یک قند است و کالری بالایی دارد؛ عسل به عنوان یک قند افزوده در نظر گرفته میشود، بنابراین باید در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کنید.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه میکند که به هیچ وجه به کودکان زیر 2 سال قند اضافه ندهید. قندی که به طور طبیعی در میوهها، غلات کامل، حبوبات یا لبنیات وجود دارد، شکر افزوده محسوب نمیشود. این قندهای طبیعی برای رشد و تکامل کودک شما ضروری هستند. قندهای افزوده شده ممکن است به عنوان ساکارز، دکستروز برچسب گذاری شوند. اینها با خطر بالاتر مقاومت به انسولین، پیش دیابت و دیابت نوع 2 مرتبط هستند.
چه زمانی کودکان میتوانند عسل بخورند؟
هنگامی که کودک شما حداقل یک ساله شود، معمولاً شروع به خوردن عسل برای او بی خطر است. در این مرحله سیستم گوارشی کودک به اندازه کافی رشد کرده تا در برابر باکتریهایی که میتوانند باعث بوتولیسم نوزاد شوند، مقاوم باشد. البته لازم به ذکر است که عسل یک محصول طبیعی با فواید فراوان است، اما از آنجایی که حاوی قند است، ممکن است به دندان کودک آسیب رسانده، بنابراین باید در مصرف آن مراعات شود. مواد مغذی زیادی وجود دارد که میتوانید به کودک خود داده که حاوی خواص عسل باشد، بنابراین نیازی به عجله در دادن عسل به کودک نیست.
به هر حال، وجود بوتولیسم به معنای آلوده بودن عسل نیست. در واقع، این باکتریها برای بزرگسالان و کودکان بالای 1 سال بی ضرر هستند. اما میتوانند نوزادانی را که سیستم گوارشی و ایمنی آنها ضعیف است، به طور جدی بیمار کند. علاوه بر این، پوسیدگی دندان در کودکان خردسال میتواند مشکل ساز باشد، بنابراین اگر عسل را به رژیم غذایی آنها اضافه کنید، بهتر است مقدار یا دفعات مصرف آن را محدود کنید.
اگر در مصرف عسل عجله دارید، حتماً پس از مصرف به کودک خود آب بدهید یا دندانهای او را بشویید. هنگامی که کودک نوپا شما دو ساله شد، توصیه میشود که روزانه بیش از 25 گرم یا 6 قاشق چای خوری عسل مصرف نکند. تا زمانی که از مقدار توصیه شده بیشتر نباشد، میتوان از عسل به جای شکر استفاده کرد.
نحوه مصرف عسل توسط کودک
اگرچه توصیه میکنیم تا 2 سالگی مصرف عسل را در رژیم غذایی کودک خود محدود کنید، اما بهتر است پس از 2 سالگی کم کم مصرف آن را آغاز کرده تا از مزایای آن بهره ببرید. به هر حال ممکن است کودک شما از خوردن عسل امتناع کند، بنابراین پس از رسیدن کودک به سن مناسب برای مصرف عسل، توصیه میکنیم آن را با مواد غذایی دیگر ترکیب کرده تا مصرف آن برای کودک لذت بخش باشد. شما میتوانید عسل را به صورت زیر در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید:
- ترکیب عسل و ماست برای کودک طعم خوشایندی دارد. شما همچنین میتوانید از میوههای مختلف مانند توت فرنگی در این ترکیب استفاده کنید که هضم آن را برای سیستم گوارش کودک آسان کند. در ضمن با خوردن عسل و ماست، امکان خطر بوتولیسم به میزان بالایی کاهش مییابد.
- از عسل در کنار میوههایی مانند سیب یا موز استفاده کنید. همچنین میتوانید موز و سیب را له کرده و با عسل مخلوط کرده و در میان وعده کودک خود مصرف کنید.
- شما میتوانید عسل را با خامه یا شکلات مخلوط کرده و به کودک خود بدهید.
- یکی از بهترین نوشیدنیها که مخصوصا در مواقعی که کودک دچار سرماخوردگی شده است به کار میآید، ترکیب شیر و عسل است. شما میتوانید عسل را با سایر آبمیوهها نیز مخلوط کرده و به عنوان میان وعده استفاده نمایید.
البته لازم به ذکر است که نباید در دوران کودکی در مصرف عسل زیاده روی شود و اگر پس از مصرف علائمی مانند سرگیجه، سردرد، ضعف عضلانی و... مشاهده کردید، حتماً به پزشک اطفال مراجعه نمایید، زیرا ممکن است بدن کودک به عسل واکنش نشاده داده و نیاز به تشخیص و اقدام فوری پزشکی داشته باشد.
بهترین غذای اولیه برای تغذیه کودک
متخصصین اطفال توصیه میکنند قبل از مصرف عسل، حداقل تا 12 ماهگی کودک صبر کنید. حتی از مصرف عسلهایی که ادعا میکنند پاستوریزه هستند، دوری کنید، زیرا این فرآیند هنوز نمیتواند به طور قابل اعتماد همه باکتریها را از بین ببرد. همچنین از غذاهایی که حاوی عسل به عنوان یک ماده هستند خودداری کنید. عسل اغلب به عنوان یک شیرین کننده در کیکها و سایر محصولات پخته شده استفاده میشود، بنابراین قبل از اینکه از این خوراکیها در تغذیه کودک خود استفاده کنید، حتماً از نبودن عسل در آن مطمئن شوید.
کلام پایانی
در حالی که عسل یک خوراکی فوق العاده خوشمزه با خواص بی نظیر است، اما به هر حال بسیار مهم است که تا یک سالگی از مصرف آن توسط کودک خود اجتناب کنید، زیرا خطرات بسیاری برای کودک شما دارد. همچنین مهم است که تا 2 سالگی در مصرف آن دقت کرده و پس از آن نیز به مقدار مشخصی به کودک خود عسل بدهید.
پس از این که کودک شما دوران خردسالی خود را سپری کرد، میتوانید برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودک از محصول هانی ژل در رژیم غذایی او استفاده نمایید. برای خرید هانی ژل با کارشناسان ما تماس بگیرید.