ژل رویال که به آن «شیر زنبور عسل» نیز گفته میشود، شبیه شیره سفید است. بیش از نیمی از آن آب و بقیه ترکیبی از پروتئین و قند است. این ژل غذای زنبور ملکه در حال رشد بوده و این زنبور به طور انحصاری با ژل رویال تغذیه میشود نه با گرده و عسل. غدد ویژه در سر زنبورهای کارگر موادی ترشح کرده که به تولید ژل رویال کمک میکنند.
برخی عدم مصرف ژل رویال توسط زنبورهای کارگر را به عنوان اخته غذایی توصیف میکنند. این زنبورها غذای ویژه ملکه را دریافت نمیکنند به همین دلیل تخمدان آنها جمع شده و به ملکه تبدیل نمیشوند. در این مقاله از هانی ژل در مورد نحوه تولید ژل رویال صحبت خواهیم کرد. اگر تمایل به تولید این ژل دارید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نحوه تولید ژل رویال
ژل رویال غذای لارو ملکه و دارای خواص بینظیری است. زمانی که یک لارو که به طور معمول به عنوان یک زنبور کارگر (ماده نابارور) شناخته میشود، از ژل رویال تغذیه کند، به ملکه زنبور عسل تبدیل میشود. عسل و گرده گل از مواد اولیه ضروری برای تولید ژل رویال هستند. این ژل در غدد مخصوص زنبورهای پرستار تولید میشود. ژل رویاال چسبناک و چسبنده به نظر میرسد، معمولاً سفید و گاهی اوقات رنگ آن کمی خاکستری دیده میشود. شبیه شیر غلیظ است، طعمی ترش و تلخ و بوی متمایزی دارد.
ژل رویال در کندو، به دو روش طبیعی و مصنوعی تولید میشود. در روش طبیعی انسان هیچ گونه دخالتی نداشته و زمانی که کندو شروع به بچه دهی میکند، شاخونهای زیادی برای قرار گرفتن لاورها درون آن ساخته میشوند. پس از گذشت 3 روز از قرار گرفتن لاورها، شاخونها پر از ژل رویال میشوند.
اگر به هر دلیلی ملکه کندو از بین بروند، تعداد زیادی شاخون ملکه تولید میشود که همین باعث تولید ژل رویال خواهد شد. البته با تحقیقات انجام گرفته، بسیاری از زنبوردارها موفق به تولید ژل رویال به روش مصنوعی شده و برخی تنها در تولید ژل رویال تخصص دارند.
در روش تولید ژل رویال مصنوعی، کندودار با افزودن لاروهای به سختی از تخم درآورده شده و پیوند آنها به فنجانهای مخصوص ملکه مومی به کلنی زنبور عسل که ملکه ندارد، ژل را تولید میکند. از آنجایی که زنبورها میخواهند یک ملکه جدید پرورش دهند، به سرعت شروع به تغذیه لاروها با ژل رویال میکنند. لاروها به معنای واقعی کلمه در ژل رویال شنا میکنند. بعد از 72 ساعت فنجانهای اضافه شده را برداشته، لاروها را بیرون آورده و ژل رویال تولید میشود.
بیشتر بخوانید؛ شرایط نگهداری ژل رویال
مراحل تولید ژل رویال
برای تولید ژل رویال، مراحل زیر را دنبال کنید:
مراحله 1: تهیه میلههای سلولی برای استخراج ژل رویال
میلهها فنجانهای ساخته شده از موم زنبور عسل را با قالب مخصوص نگه میدارند. هر فنجان با یک قطره ژل رویال از یک استکتومتر پر میشود. ژله با آب مقطر رقیق شده و بدین ترتیب نوار سلولی را برای پیوند لارو آماده میکنند.
مرحله 2: پیوند لاروها در فنجانهای ملکه
یک شانه از لاروهای جوان را از کلنی زنبور عسل خارج کرده و زنبورها را از آن جدا کنید، سپس آن را روی پایه قرار داده تا کار آسان شود. شانه را با لامپ روشن کنید تا لاروها را در سلولهایشان بهتر ببینید. سپس با ابزار پیوند مخصوص شروع به گرفتن لاروهای کوچک تا حد امکان از سلولها کنید. لارو در انتهای سلول استراحت کرده و به شکل هلال ماه است. با احتیاط از پشت، آن را گرفته و به یک قطره ژل رویال در فنجان ملکه منتقل کنید. برای یک زنبوردار باتجربه این کار آسانی است.
مراحله 3: قرار دادن یک نوار سلولی در کلنی زنبور عسل
پس از پیوند لاروها در تمام فنجانهای روی میله سلولی، میله برای قرار دادن در کلنی زنبور عسل آماده است. کلنی باید از قبل برای تولید ژل رویال آماده شود. لازم به ذکر است که ژل رویال فقط در کلنیهای زنبورهای قوی که تعداد کافی زنبورهای پرستار جوان در آن وجود دارد، قابل تولید است.
در اتاق مولدین که سلول با ملکه قرار دارد، دو شانه از نوزادان بدون کلاهک را انتخاب کرده و به وسط اتاقک غذا منتقل کنید. در این فرآیند باید مراقب باشید که ملکه را همراه با نوزادان به اتاق غذا منتقل نکنید. سپس یک قاب مخصوص با میله سلولی با لاروهای پیوندی را بین دو شانه بچه در اتاقک غذا قرار دهید.
جداکننده ملکه که اتاق مولدین را از اتاقک غذا در کندو جدا میکند باید تقریباً به طور کامل با تخته سخت پوشیده شود تا زنبورها چند سانتی متر از آن فاصله داشته باشند. این کار را انجام میدهید تا زنبورهای اتاق غذا فکر کنند که بدون ملکه هستند و به سرعت شروع به تغذیه لاروهای اضافی در فنجان با ژل رویال کنند.
مرحله 4: حذف یک نوار سلولی از کلنی زنبور عسل
دقیقاً 72 ساعت پس از قرار دادن نوار سلولی در یک کلنی، میله باید برداشته شود، زیرا در این زمان است که فنجانها حاوی بیشترین مقدار ژل رویال هستند. قاب را با میله سلولی بیرون آورید، نوار سلولی را جدا کرده و زنبورها را برس بکشید.
مرحله 5: آماده سازی برای استخراج ژل رویال
زنبورها، دیواره فنجانها را بلند کرده و آنها را با ژل رویال پر کردهاند. دیواره فنجانها باید با چاقوی تیز بریده شود تا حذف لارو و استخراج ژل رویال راحتتر باشد.
مرحله 6: حذف لارو
لارو ملکه باید از فنجانهای ملکه خارج شود تا فقط ژل رویال در فنجانها باقی بماند.
مرحله 7: استخراج ژل رویال
اکنون تنها کاری که باید انجام دهید این است که ژل رویال را با قاشق چوبی از فنجانهای ملکه بیرون آورده و در ظرف شیشهای نگهداری کنید. شیشه حاوی ژل رویال باید در یخچال نگهداری شود. به این نکته توجه داشته باشید که برای استخراج یک کیلوگرم ژل رویال باید حداقل 2000 فنجان ملکه خالی کنید.
برای تولید ژل رویال به چه تجهیزات و وسایلی نیاز داریم؟
تمامی کندودارهای حرفهای که به تولید ژل رویال میپردازند، به تجهیزات زیر نیاز خواهند داشت:
- قاب پیوند: از این قاب برای نصب سلول نواری استفاده میشود.
- سلول ملکه: این سلول برای تولید ژل مورد نیاز است.
- سوزن پیوند ملکه: از این سوزن برای انتقال لارو زنبور مورد نیاز است.
- چرخانک: برای تمیز کردن درون سلول نواری از چرخانک استفاده میشود.
- قاشق مخصوص برداشت ژل: برای برداشتن ژل رویال از داخل سلولها به این قاشق نیاز خواهید داشت.
- جداکننده ملکه: از این شبکه برای جدا کردن زنبورها و ملکه استفاده میشود.
- ایزولاتور ملکه تک قابی: برای حبس ملکه زنبور به کار میرود.
- محافظ شاخون
- قفس شاخون: برای محافظت از ملکه تازه متولد شده قابل استفاده است.
- ماژیک مخصوص: برای علامت گذاشتن روی ملکه کاربرد دارد.
- دستگاه ملکه گیر
- ظرف دوجداره و تمیز برای ذخیره کردن و نگهداری ژل رویال
آیا تولید ژل رویال صرفه اقتصادی دارد؟
تولید ژل رویال فناوری مخصوص به خود را داشته و برای تولید این ژل نیاز به تجهیزات مخصوصی خواهید داشت. قیمت تجهیزات متناسب به این که چند کندو را بخواهید برای تولید ژل اختصاص دهید متفاوت است. به همین دلیل باید تمامی این موارد و شرایط موفق بودن در تولید ژل رویال را در نظر گرفته، سپس اقدام به تولید این ژل نمایید.
چگونه میتوان ژل رویال تقلبی را از اصل تشخصی داد؟
ژل رویال یک ماده غذایی مغذی است که زنبوردار برای تولید آن سختی زیادی باید تحمل کند. به دلیل نادر بودن این ژل و خواص درمانی بینظیری که دارد، قیمت بالایی برای آن در نظر گرفته شده است. برخی از کندوداران برای تولید انبوه این ژل با قیمت ارزان، از شربت ذرت، فروکتوز و عصاره مخمر استفاده کرده که زنبورهای عسل از آن تغذیه میکنند.
برای تشخیص ژل رویال اصل از تقلبی استاندارد جهانی وجود ندارد. اما با این حال روشهای خاصی وجود دارد که بتوانید ژل رویال اصل را تشخیص دهید، از جمله:
- رنگ ژل: رنگ ژل رویال سفید، خاکستری، زرد کمرگ یا لیمویی است.
- بو: ژل رویال دارای بویی ترش است.
- طعم: ژل رویال، ترش، تند و زننده است.
- غلظت: این ژل بسیار چسبنده و دارای حالتی ژلاتینی است.
- ژل رویال طبیعی به طور کامل در آب حل نمیشود.
- ژل رویال اگر فاسد شده باشد، به مرور زمان تغییر رنگ میدهد.
تشخیص ژل رویال طبیعی با چشم کار بسیار سختی است و بهترین راه برای تشخیص آن نمونهبرداری در آزماشگاههای معتبر و تخصصی عسل بوده که به طور کامل ژل را آنالیز میکند. بهترین ژل رویال در کشور ایران تولید میشود، به همین دلیل برای تهیه این ژل توصیه میشود به سراغ زنبورداران مطمئن رفته و از خرید ژل رویال صادراتی خودداری کنید.
کلام آخر
ژل رویال محصولی گران، ارزشمند با خواص درمانی بینظیر است. اصلیترین خاصیت ژل رویال، تقویت سیستم ایمنی بدن است. با این حال به افزایش سلولهای خونی، افزایش باروری، کاهش فشار خون، کاهش قند خون، جلوگیری از سکته و بسیاری از موارد دیگر کمک کرده و چون درصد پایینی قند دارد، فواید بینظیری نسبت به عسل برای شما خواهد داشت.
ژل رویال مادهای فاسد شدنی است که باید همیشه در فریزر نگهداری شود. هانی ژل معجونی از ژل رويال، عسل و عصاره عناب است كه بسياري از اجزاي ضروري و موثر براي حفظ سلامتي و عملكرد صحيح بدن انسان را تأمين ميکند. برای تهیه این محصول یا کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن، با کارشناسان ما در هانی ژل در ارتباط باشید.